Jak zapobiegać odwodnieniu organizmu?
Kiedy pada słowo „odwodnienie”, łatwo sobie wyobrazić kogoś czołgającego się po gorącym pustynnym piasku z pustą manierką. Gdzieś w oddali może też pobrzmiewać przebój grupy Bajm "Nie ma wody na pustyni". Ale w rzeczywistym świecie odwodnienie organizmu może się okazać całkiem poważną przypadłością, rzutującą bezpośrednio na wydolność ciała i jego narządów wewnętrznych. Zmęczenie, obolałość i duże pragnienie to nie wszystkie symptomy dehydratacji. Warto zatem poznać bliżej inne objawy, a także sposoby jak zapobiegać odwodnieniu organizmu, aby nie doświadczyć tego co najgorsze.
Skąd się bierze odwodnienie organizmu?
Odwodnienie (dehydratacja) występuje wtedy, gdy organizm traci więcej płynów niż ich przyjmuje. Kiedy jesteśmy odwodnieni, nasze ciała nie mogą funkcjonować zgodnie ze swoim przeznaczeniem. Chociaż możemy kojarzyć odwodnienie z ekstremalnymi temperaturami, jest jeszcze wiele innych rzeczy, które mogą się do tego przyczynić.
Wśród głównych przyczyn takiego stanu rzeczy wymienia się na pierwszym miejscu zmiany związane z wiekiem, takie jak mniejszą chęć do przyjmowania napojów, a zwłaszcza czystej wody. No właśnie - wiele osób błędnie przypuszcza, że wypicie herbaty czy kolejnej kawy znakomicie uzupełnia ilość płynów w organizmie. Nic bardziej mylnego. Prawda jest taka, że napoje tego rodzaju (nie wspominając już nawet o zgubnym działaniu alkoholu) wypłukują pożyteczne elektrolity, które mają zdolność wiązania i zatrzymywania w naszym ciele wody.
Ale to jeszcze nie wszystko. Odwodnieniu sprzyjać będą źle zaplanowane i poprowadzone ćwiczenia fizyczne, nadmierne wystawianie się na słońce (zwłaszcza w czasie dużych upałów), a także niestety rozmaite choroby połączone z gorączkowaniem lub wymiotami czy biegunką. Również niektóre leki mogą działać odwodniająco, a przykładem mogą być tutaj środki na przeczyszczenie.
Symptomy odwodnienia organizmu
Odwodnienie może się zaczynać zupełnie niewinnie, od uczucia pragnienia. Jednak z czasem, gdy organizm nie dostaje nadal wystarczającej ilości wody, zaczynają się problemy bardziej drażliwej natury. Tętno może zacząć nadmiernie przyspieszać i pojawiają się objawy typowe dla tachykardii. Dzieje się tak dlatego, że wówczas zawartość osocza we krwi diametralnie spada, a serce jest zmuszone do szybszego pompowania krwi, aby zapewnić komórkom i narządom wewnętrznym wystarczającą ilość tlenu i składników odżywczych.
Wraz z powyższymi symptomami zmniejsza się także wymiernie ilość oddawanego moczu. Mała zawartość płynów w organizmie procentuje z kolei zakłóceniem gospodarki cieplnej i znacznym ograniczeniem wydzielania potu. To czego doświadczamy w tym stadium odwodnienia jest już naprawdę niebezpieczne, ponieważ prowadzić może bezpośrednio do udaru cieplnego. Pojawić się mogą nawet problemy natury psychicznej...
Skuteczne sposoby prewencji
Jest oczywiste, że w przypadku osoby, którą dotknęły wyżej wymienione symptomy odwodnienia, należy jak najszybciej podać płyn do wypicia - najlepiej czystą, niegazowaną wodę.
Istnieje też kilka zasad, którymi warto się kierować, by uniknąć nieprzyjemnego stanu odwodnienia. Wskazuje się tutaj między innymi na przestrzeganie zdrowej diety. Powinno pić się od 6 do 8 szklanek wody dziennie, aby utrzymać nawadniające saldo. Zaznaczmy, że jeżeli występują u danej osoby choroby nerek czy serca, warto ilość płynów skonsultować z lekarzem lub dietetykiem. Unikajmy z kolei nadmiaru alkoholu i napojów z kofeiną, takich jak kawa, herbata czy nawet mleko czekoladowe. Mogą one bowiem spowodować utratę większej ilości płynów z organizmu. Pić należy także przed, w trakcie i po ćwiczeniach lub wzmożonej aktywności fizycznej. Wówczas lepiej unikać też słonych potraw.
Dobrym nawykiem jest codzienne kontrolowanie koloru moczu. Kiedy jest zbyt ciemny lub wydziela silny zapach, może to być sygnał do uzupełnienia płynów.
